بزرگترین چالش اروپا پس از دوران جنگ سرد، مدیترانه حوزه جدید ناتو - کتاب ارزان

برای سفر به تور اروپا با بهترین کارشناسان مشورت کرده و بهترین برنامه سفر را انتخاب کنید.

پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در سال 1949 میلادی پس از جنگ جهانی دوم با هدف دفاع جمعی در واشنگتن تاسیس و راه اندازی شد، نخستین مقر آن در فرانسه بود، اما پس از آن که ژنرال دوگل سال 1966 در اعتراض به سیطره آمریکا بر این سازمان از فرماندهی نظامی ناتو خارج شد به مقر کنونی آن یعنی بروکسل منتقل شد. این نهاد در حال حاضر 28 کشور از آمریکای شمالی و اروپا را در خود جای داده است. اعضای ناتو عبارتند از: اسپانیا، استونی، اسلوواکی، اسلوونی، انگلیس، ایتالیا، ایسلند، آلمان، آمریکا، بلژیک، بلغارستان، پرتغال، ترکیه، جمهوری چک، آلبانی ، دانمارک، رومانی، فرانسه، کانادا، لتونی، لوکزامبورگ، لهستان، لیتوانی، مجارستان، نروژ، هلند و یونان.

هدف از تاسیس چنین نهادی بر اساس ماده 9 پیمان آتلانتیک شمالی ایجاد یک ساختار متمرکز متشکل از نهادهای نظامی و مدنی تبیین شده بود.

یکی از اهداف تاسیس ناتو مقابله با تهدیدات نظامی شوروی سابق و پیمان ورشو اعلام شده بود به همین منظور نیز برای این سازمان یک سیستم کامل فرماندهی نظامی برای جنگ های احتمالی در نظر گرفته شد. این سیستم فرماندهی از رؤسای ستادهای ارتش کشورهای عضو و سه سرفرماندهی شامل فرماندهی اروپایی، فرماندهی اقیانوس اطلس و فرماندهی انگلیس است.

ناتو از زمان تاسیس تا کنون در هر بازه زمانی بسته به موقعیت و رویدادهای جامعه بین المللی اهدافی را در نظر گرفته و با توافق اعضا آنها را اجرایی نموده است. در حال حاضر ناتو داعیه مقابله با تروریسم را دارد و در این راستا علاوه بر برگزاری نشست های مختلف، برنامه هایی نیز ارائه داده است. اعضای این نهاد در یکی از آخرین نشست های خود با گسترش ماموریت نیروی دریایی برای مقابله با قاچاقچیان انسان که مهاجران خارجی را از شمال آفریقا و خاورمیانه به کشورهای اروپایی قاچاق می نمایند، موافقت کردند.

صاحبنظران سیاسی در همین رابطه معتقدند که این اقدام ناتو می تواند یک گام به سوی یاری به برقراری ثبات در لیبی باشد. افزایش گشت های ساحلی ناتو در منطقه تاثیر زیادی بر مقابله با افزایش حضور داعش در لیبی خواهد داشت. البته گفتنی است که این اقدام ناتو احتیاج به تصویب شورای امنیت سازمان ملل دارد.

این در حالی است که ینس استولتنبرگ دبیر کل ناتو در این باره گفته است: ما موافقت کردیم که ناتو می تواند اقدامات بیشتری در دریای مدیترانه انجام دهد. حال چرایی اهمیت مدیترانه برای ناتو بیش از هر چیز دیگری به چشم می خورد. از سوی دیگر روسیه همیشه یکی از دغدغه های مهم ناتو بشمار می آید. هر چند در ظاهر ناتو ادعایی برای مقابله با روسیه ندارد، اما پیشبرد برنامه هایش چیز دیگری را نشان می دهد.

سازمان پیمان آتلانتیک شمالی میخواهد به عنوان اقدامی نظارتی در مرزهای جنوبی حوزه خود به بهانه خطری که از شمال آفریقا و از سوی گروه های افراطی مانند داعش، اروپا را تهدید می نماید به استقرار پهپادهای خود در منطقه مدیترانه بپردازد.

ناتو و متحدانش حوزه دریای مدیترانه را برای نمایش قدرت خود، همزمان با تهدیدات ناشی از حضور نظامی روسیه از منطقه بالتیک به سوریه، انتخاب نموده اند. به همین دلیل هواپیماهای ناتو به مناسبت مراسم شروع رزمایش در پایگاه هوایی واقع در جنوب ایتالیا که در آن سران سیاسی و فرماندهان نظامی ناتو حضور داشتند، پرواز کردند. تجدید فعالیت نظامی روسیه به عنوان موضع اصلی نگرانی باعث شد ناتو این رزمایش را با نمایش بزرگترین سطح از تجهیزات نوینش شروع کند.

دبیرکل ناتو معتقد است که بی ثباتی و خطراتی که از سمت جنوب می آید، بسیار نزدیک به مرزهای کشورهای همپیمان ناتو است و به همین دلیل، متحدان باید خود را با آن انطباق دهند و یک سری اقدامات را که چند سال پیش، هیچ کس تصورش را نداشت، انجام دهند.

اقدامات ناتو شامل استقرار یک یگان متشکل از چندین پهباد در پایگاه سیگونلا واقع در سیسیل ایتالیا است، زیرا نظارت برای حفظ کشورهای متحد جنوبی، اقدامی کلیدی است. خطراتی از سمت کشورهای جنوب، اروپا را تهدید می نماید، اما بیشتر مهاجرانی که از این راستا استفاده می نمایند از سوی افغانستان، عراق، سوریه، خاورمیانه و شمال آفریقا گسیل می شوند.

دبیر کل ناتو در اعلام موضعی درباره واکنش مسکو به استقرار تجهیزات دفاع موشکی جدید ناتو در رومانی گفت: ما به دنبال رویارویی با روسیه نبوده و به هیچ وجه علاقمند نیستیم تا یک جنگ سرد جدید و یک مسابقه تسلیحاتی جدید شروع گردد. کاری که ما انجام می دهیم دفاعی بوده و کاملا متناسب و مطابق با چیزی است که روسیه در اوکراین مرتکب شد، باید از تشدید درگیری اجتناب کرد.

این مقام ارشد ناتو معتقد است که ائتلاف ناتو یک رویکرد دوگانه در قبال روسیه دارد که همزمان قدرتمند و قابل پیش بینی است. به همین دلیل نیز ناتو درصدد تبادل نظر با روسیه بوده و خواستار برگزاری یک نشست سیاسی است.

با توجه به اوضاع سوریه و افزایش چشمگیر پناهجویان و آوارگان از این کشور و همچنین عراق، ناتو و اتحادیه اروپا به عنوان دو ارگان بین المللی با شدیدترین بحران پس از جنگ جهانی دوم روبرو شده اند. آمارها نشان می دهد تنها در سال گذشته میلادی بالغ بر یک میلیون پناهجو وارد مرزهای اروپایی شده اند و همین امر پیمان شنگن را زیر سوال برده است.