تور ارمنستان ارزان: ترکیه ستیزی ارمنستان و عربستان
به گزارش کتاب ارزان، محمود فاضلی*؛ سفر غیرمنتظره آرمن سرکیسیان رئیس جمهور ارمنستان به عربستان پس از 30 سال می تواند نقطه عطفی در روابط بین ارمنستان و عربستان و روز مهمی در تاریخ روابط بین الملل ارمنستان باشد؛ زیرا برای اولین بار بود که یک مقام عالی رتبه ارمنی به این کشور پادشاهی سفر می کرد.
با ما سفر کنید و با تور ارمنستان ارزان از کشور جذاب همسایه دیدن کنید و شهر زیبای ایروان را ببینید.
سرکیسیان در این سفر در پنجمین نشست برنامه Futureinvestment initiative اقدام سرمایه گذاری برای آینده شرکت کرد. رئیس جمهور ارمنستان به همراهی محمد بن سلمان، ولیعهد، معاون نخست وزیر و وزیر دفاع عربستان در مراسم افتتاحیه این نشست شرکت و درباره لزوم توسعه روابط دو کشور مصاحبه کرد.
این سفر از آن جهت مهم است که تا به امروز، هیچ یک از مقامات دولت ایروان از زمان استقلال این کشور به عربستان سفر ننموده بودند و در عمل روابط دیپلماتیک فعالی بین دو کشور وجود نداشت. دو کشور از زمان استقلال ارمنستان روابط دیپلماتیک برقرار ننموده و علت آن نیز موضع گیری طرف سعودی در موضوع آرتساخ و حمایت از آذربایجان بود. عربستان سال ها به علت مناقشه آرتساخ نمی خواست با ارمنستان روابط دیپلماتیک برقرار کند. این کشور در چارچوب همبستگی اسلامی از آذربایجان حمایت و سال ها از مواضع باکو در کنفرانس همکاری های اسلامی دفاع کرد.
در طول جنگ 44روزه آرتساخ، احساسات ضدارمنی و ارمنی ستیزی در شبکه های اجتماعی دنیا اسلام شکل گرفته بود. در شرایط کنونی احیای روابط دو کشور برای ارمنستان اهمیت اقتصادی، نظامی-سیاسی و امنیتی مهمی دارد. به نظر می رسد تعمیق روابط ارمنستان و عربستان باید راستا طولانی و دشواری را طی کند. علاوه بر این، تردیدی وجود ندارد که این روابط می تواند با حساسیت های آذربایجان و ترکیه روبه رو گردد و باکو و آنکارا کوشش می نمایند تا تمام توانایی خود را برای جلوگیری از اثربخشی روابط ارمنستان و عربستان به کار گیرند. افزایش تماس های دیپلماتیک ارمنستان با رقبای عربی ترکیه منطقه پیغام های مهمی برای آنکارا دارد. سرکیسیان در حالی به عربستان سفر کرد که روابط این کشور با ترکیه و جمهوری آذربایجان وارد تنش شده است.
ترکیه نیز به نوبه خود در این زمینه مشکلاتی با عربستان دارد که در طول جنگ 44 روزه حادتر شد. عربستان حتی ورود کالا های ترکیه را به این کشور ممنوع نمود و ماه ها بعد تصمیم گرفت مدارس ترکیه را تعطیل کند. پیش بینی می گردد روابط ارمنستان و عربستان با محور ترکیه ستیزی وارد مرحله جدیدی گردد.
عربستان با بسیاری از کشور ها روابط دارد؛ اما حضور در چنین سطحی در این رویداد خاص که به پنجمین کنفرانس ابتکار سرمایه گذاری آینده اختصاص داشت، برای ارمنستان بسیار مهم است. در سال های اخیر گام هایی در جهت بهبود روابط با عربستان برداشته شده و نتیجه آن انجام سفر در چنین سطحی است. تغییرات در حوزه امنیت منطقه در انجام این سفر نقش داشته و این امر نه تنها می تواند به تحولات مختلف یاری کند، بلکه منافع امنیتی ایروان حکم می نماید که روابط دیپلماتیک باید برقرار گردد.
بهبود روابط عربستان و ارمنستان و تقویت روابط طرفین می تواند برای ایروان کاملا مفید باشد و بتواند راهبرد خود را در خاورمیانه توسعه دهد و اقدامات ترکیه و آذربایجان برای منزوی کردن ارمنستان را خنثی کند. عربستان و امارات طی سال های گذشته، محور منطقه ای را رهبری نموده اند که در تمام جبهه ها، علیه ترکیه و متحدان این کشور قرار داشته است.
به نظر می رسد ارمنستان به ویژه با توجه به نقش ریاض در قفقاز و منطقه در پی ایجاد روابط رسمی با عربستان است. ازآنجاکه عربستان یکی از کشور های کلیدی دنیا عرب، اسلام و خاورمیانه است، سفر رئیس جمهور ارمنستان می تواند نقطه عطفی باشد و به برقراری روابط دیپلماتیک بین دو کشور یاری کند. امروز کشور های دیگری در دنیا عرب وجود دارند که ارمنستان می تواند روابط خود را هم از نظر ژئوپلیتیک و هم از نظر ژئواکونومیک با آن ها توسعه دهد. به رغم اینکه جمهوری آذربایجان چندین دهه است که در دنیا اسلام تبلیغات ضدارمنی انجام می دهد، بنابراین باید با استفاده از حمایت کشور های شریک تاثیر منفی آن را خنثی کند.
اگر ارمنستان می خواهد فعالانه در منطقه حضور داشته باشد و منافع خود را در منطقه به درستی نمایندگی کند، باید با استفاده از هر فرصتی برای فراهم کردن شرایط مساعد برای خود در پی سیاست پیشگیرانه باشد.
رئیس جمهور ارمنستان بعلاوه در چارچوب سفری کوتاه به امارات متحده عربی، با شیخ محمدبن آل نهیان، ولیعهد ابوظبی و جانشین فرمانده نیرو های مسلح این کشور نیز ملاقات و مصاحبه کرد. در این ملاقات، بعضی مسائل مرتبط با تعمیق روابط رو به توسعه ارمنستان و امارات مسائل منطقه ای و بین المللی مورد بحث و آنالیز نهاده شد. او در سفر به امارات با حمدبن عیسی آل خلیفه پادشاه بحرین نیز ملاقات و درباره مسائل مورد علاقه طرفین مصاحبه کرد.
در سال های اخیر بعضی از کشور های عربی برای مقابله با ترکیه به این نتیجه رسیده اند که ارمنستان را به سمت ائتلاف عربی به سرکردگی عربستان، امارات و مصر جلب نمایند. عربستان و امارات بعلاوه قصد دارند از لابی ارمنی ها در آمریکا و فرانسه نهایت استفاده را ببرند.
سفر رئیس جمهوری ارمنستان به عربستان می تواند به جریان سرمایه گذاری عربستان که آماده تنوع بخشیدن به اقتصاد خود است و در پی شریک در زمینه های مختلف است، یاری کند. در شرایطی که طی سه سال گذشته، دولت ارمنستان در هزینه های سرمایه ای ناموفق بوده، افزایش هزینه های سرمایه ای نیز برنامه ریزی شده است. دولت ارمنستان هم در برنامه پنج ساله و هم در بودجه سال 2022 رشد اقتصادی سالانه حداقل 7درصد و در صورت شرایط خارجی مساعد 9درصد را هدف گذاری نموده است.
با توجه به رشد اقتصادی، دولت میخواهد عایدی های بودجه یعنی اقتصادیات های دریافتی از بخش اقتصاد را افزایش دهد. رشد اقتصادی پیش بینی شده ارمنستان مبتنی بر اقداماتی است که هدف آن افزایش پتانسیل رشد اقتصادی تعریف شده به وسیله دولت ارمنستان است؛ مانند سرمایه گذاری های دولتی در مقیاس بزرگ در زیرساخت ها، توسعه سرمایه انسانی، بهبود فضای کسب وکار، تامین پیشرفت فناوری، ترویج سیاست هایی با هدف تضمین بخش قابل صادرات، سیاست هایی که به تحقق سرمایه گذاری خصوصی با منابع اقتصادی داخلی و خارجی و به افزایش صادرات و بعلاوه افزایش بهره وری کلی یاری خواهد نمود.
در طول پنج سال گذشته، بودجه ارمنستان از نظر هزینه ها و عایدی ها تا سال 2020 افزایش یافته و در تصویب قانون بودجه سال 2021 کاهش هایی اجرا شده است. کسری نیز به مقدار قابل توجهی افزایش یافته؛ ولی برای سال 2022 کاهش کسری بودجه پیش بینی می گردد.
* پژوهشگر مسائل بین الملل
منبع: فرارو