فواید جایگزین طبیعی شکر را بشناسید - کتاب ارزان

نکاتی درباره گیاه استویا

این گیاه بومی برزیل و پاراگوئه است.

شیرینی آن 200 تا 300 برابر شکر است.

می توان این گیاه را جزو شیرین نماینده های بدون کالری دسته بندی کرد. زیرا کالری بسیار پایینی دارد.

فواید استویا به عنوان جایگزین شکر در رژیم غذایی مبتلایان به دیابت به اثبات رسیده است.

استویا و اریتریتول برای استفاده در ایالات متحده موردتأیید قرار گرفته اند و به نظر می رسد مصرف میانه آن خطری برای سلامتی ندارد.

استویا چیست؟استویا یا استویا رابادیانا درختچه ای انبوه است که به تیره کاسنیان تعلق دارد. 150 گونه از این گیاه وجود دارد که همه آنها بومی آمریکای شمالی و جنوبی هستند.

امروزه چین به بزرگ ترین صادرنماینده استویا در دنیا تبدیل شده است. البته این گیاه در بسیاری از کشورها فراوری می گردد. بعلاوه در بعضی فروشگاه های محصولات باغی، گیاه استویا برای پرورش خانگی هم فروخته می گردد.

از آنجایی که استویا 200 تا 300 برابر شیرین تر از شکر است، بنابراین برای ایجاد شیرینی مشابه، نسبت به سایر شیرین نماینده های عمده به تقریبا 20٪ زمین کمتر و اندازه بسیاری کمتری آب احتیاج دارد.

این گیاه محتوی 8 گلیکوزید است. این ترکیبات شیرین از برگ های استویا استخراج شده و تصفیه می شوند. این گلیکوزیدها عبارت اند از:

استویوزید؛

ربادیوزید E، D، C، A و F.

استویول بیوزید؛

دلکوزید A.

استویوزید و ربادیوزید A فراوان ترین این گلیکوزیدها هستند. اصطلاح استویا در این مطلب به استویول گلیکوزید و ربادیوزید A اشاره خواهد داشت. این ترکیبات در طی فرایندهای چیدن برگ ها، خشک کردن آنها، استخراج آب و تصفیه به دست می آیند. استویای خام پیش از تصفیه و رنگ زدایی، طعم تلخ و بوی نامطبوعی دارد. برای تهیه عصاره نهایی استویا باید نزدیک به 40 مرحله طی بگردد.

18 درصد برگ های استویا را استویوزید تشکیل می دهد. بعضی از نام های تجاری شیرین نماینده های استویا عبارت اند از: اِنلیتن، پیورویا، رِبیانا، استویا، استویاکاین و عصاره استویای خام.

فواید احتمالی استویا برای سلامتیاستفاده از استویا به جای شکر می تواند فواید چشمگیری برای سلامتی داشته باشد. استویا به عنوان یک شیرین نماینده بدون کالری شناخته می گردد. یعنی اندازه کربوهیدرات موجود در آن کمتر از 5 گرم است. این گیاه می تواند با سایر مواد ترکیب شده و این امر بسته به آن ترکیبات می تواند کالری محصول را افزایش بدهد.

کالری موجود در استویا دقیقا صفر نیست. ولی به حدی کمتر از شکر است که می توان آن را در دسته شیرین نماینده های بدون کالری قرار داد.

شیرینی موجود در در این گیاه از ترکیبات طبیعی موجود در آن نشئت می گیرد. درنتیجه برای افرادی که ترجیح می دهند از غذاها و نوشیدنی های طبیعی استفاده نمایند، گزینه ی بهتری محسوب می گردد. کالری پایین استویا برای مبتلایان به دیابت و کسانی که در پی کنترل وزن هستند هم یک ویژگی مثبت محسوب می گردد.

در زیر با بعضی فواید استویا بیشتر آشنا می شویم:

1. دیابت

مطالعات نشان می دهند که مصرف استویا موجب افزایش کالری و کربوهیدرات مصرفی نمی گردد. بعلاوه این مطالعات نشان می دهند که این گیاه بر قند خون و واکنش به انسولین تأثیری ندارد. این امر به مبتلایان به دیابت اجازه می دهد تا از گستره بزرگتری از غذاها استفاده و رژیم غذایی سالم تر را دنبال نمایند.

براساس یک آنالیز بر روی 5 آزمایش کنترل شده تصادفی، تأثیر استویا بر شاخص هایی مانند قند خون، سطح انسولین، فشار خون و وزن بدن بسیار اندک تا صفر است.

در یکی از این مطالعات مصرف این گیاه موجب کاهش چشمگیری در قند خون و واکنش گلوکاگون پس از مصرف وعده غذایی در مبتلایان به دیابت نوع 2 شد. گلوکاگون هورمونی است که سطح گلوکز را در خون تنظیم می نماید. مکانیسم ترشح گلوکاگون معمولا در مبتلایان به دیابت به درستی انجام نمی گیرد. با افزایش قند خون، گلوکاگون افت می نماید و همین امر موجب تنظیم قند خون می گردد.

2. کنترل وزنچاقی و اضافه وزن دلایلی مختلفی دارد. عدم تحرک کافی و مصرف غذاهای پرانرژی مانند غذاهای پرچرب و سرشار از شکر از دلایل آن هستند. تقریبا 16٪ از کل کالری دریافتی رژیم غذایی آمریکایی ها را شکر اضافه شده به غذاها تشکیل می دهد. این امر خطر افزایش وزن و کاهش کنترل قند خون را افزایش می دهد.

اندازه قند یا کالری در استویا ناچیز یا صفر است. بنابراین استفاده از آن راهی مناسب برای کاهش کالری دریافتی است؛ بدون اینکه مجبور بشویم غذاهای بدمزه بخوریم!

3. سرطان لوزالمعدهاستویا محتوی استرول ها و ترکیبات آنتی اکسیدانی فراوانی مانند کمپفرول است. براساس مطالعات کمپفرول می تواند خطرسرطان لوزالمعده را تا 23٪ کاهش بدهد.

4. فشار خونبعضی گلیکوزیدهای موجود در عصاره استویا می توانند به گشادشدن رگ های خونی یاری بنمایند. بعلاوه آنها می توانند دفع سدیم و خروج ادرار را افزایش بدهند.

براساس مطالعه ای که در سال 2003 صورت گرفت این گیاه به طور بالقوه می تواند موجب کاهش فشار خون گردد. این مطالعه نشان می دهد که احتمالا استویا موجب واکنش های کاردیوتونیک در بدن می گردد. واکنش های کاردیوتونیک موجب تنظیم فشار خون و ضربان قلب می شوند.

بااین حالی بعضی مطالعات دیگر هم نشان می دهند که استویا بر فشار خون تأثیری ندارد. بنابراین برای تأیید این خاصیت استویا به مطالعات بیشتری احتیاج است.

5. رژیم غذایی بچه هاغذاها و نوشیدنی هایی که محتوی استویا هستند، نقش مهمی در کاهش کالری دریافتی در رژیم غذایی بچه ها دارند. امروزه هزاران محصول از سس سالاد گرفته تا شکلات هایی در بازار وجود دارند که محتوی شیرین نمایند ه طبیعی این گیاه هستند. این امر به بچه ها یاری می نماید تا بدون افزایش کالری مصرفی و با داشتن رژیم غذایی کم شکر بتوانند از غذاها و نوشیدنی های شیرین استفاده نمایند.

مصرف زیاد شکر و کالری با افزایش خطر بیماری های قلبی-عروقی و چاقی در ارتباط است.

6. حساسیت ها (آلرژی ها)در سال 2010 کمیته امنیت غذایی اروپا تأثیر مصرف استویا را بر بروز واکنش های آلرژیک آنالیز کرد. محققان نتیجه گیری کردند گلیکوزیدهای استویول واکنش پذیر نیستند و به ترکیبات واکنش پذیر تجزیه نمی شوند. بنابراین مصرف آنها در مواد غذایی موجب بروز واکنش های آلرژیک نمی گردد.

حتی عصاره های بسیار خالص استویا هم بعید است که موجب بروز واکنش های آلرژیک بشوند. تا سال 2008 هیچ موردی از حساسیت به استویا ثبت نشده بود.

عوارض جانبی استویابراساس مطالعات عصاره استویا عوارض جانبی ای ندارد. گلیکوزید استویول خالص به وسیله سازمان غذا و داروی آمریکا جزو افزودنی های مجاز شناخته می گردد. ولی ممکن است مصرف برگ کامل استویا مشکلاتی را برای فرد ایجاد بکند.

در ابتدا تصور می شد که استویا می تواند برای سلامت کلیه خطرناک باشد. اما مطالعه ای بر روی موش ها نشان داد مکمل های حاوی برگ های استویا ویژگی هایی دارند که از کلیه محافظت نموده و به بهبود دیابت یاری می نمایند.

مطالعات نشان می دهد مصرف مقادیر توصیه شده از جایگزین های شکر در در دوران بارداری مجاز است و خطری ندارد.

بعضی محصولات استویا محتوی الکل قند (نوعی الکل حاصل از قندها) هستند. افرادی که نسبت به الکل قند حساسیت دارند، ممکن است با مصرف آن علائمی مانند گرفتگی ها و نفخ شکم، حالت تهوع و اسهال را تجربه نمایند. البته احتمال بروز این علائم در اثر مصرف قندالکل اریتریتول (که در استویا وجود دارد) کمتر از بقیه قندالکل هاست.

تا زمانی که استویا به خوبی تصفیه شده باشد و در حد اعتدال مصرف گردد، موجب بروز عوارض جانبی نمی گردد و می توانید بدون نگرانی آن را مصرف کنید.

موارد استفاده از استویادر آمریکا شیرین نماینده های استویا به عنوان جایگزین شکر در غذاها و نوشیدنی ها استفاده می گردد تا کالری دریافتی را کاهش بدهد.

عصاره برگ های استویا از اواسط دهه 90 میلادی در ایالات متحده به عنوان یک مکمل غذایی فروخته می گردد و بیشتر آنها محتوی ترکیبات شیرین و غیرشیرین برگ استویا هستند.

ترکیبات شیرین موجود در استویا طبیعی هستند و این برای کسانی که می خواهند غذاها و نوشیدنی های طبیعی مصرف نمایند، یک مزیت است.

استویا در سرتاسر دنیا در بیش از 5000 غذا و نوشیدنی یافت می گردد. شیرین نماینده های استویا در محصولات مختلفی در آسیا و آمریکای جنوبی مورداستفاده قرار می گیرند. در محصولاتی مانند بستنی، دسرها، سس ها، ماست، ترشی ها، نان، نوشیدنی های بدون الکل، آدامس، آب نبات، غذاهای دریایی و سبزیجات آماده از استویا استفاده می گردد.

خطرات استویا چیست؟در سال 1991 سازمان غذا و داروی آمریکا از تأیید استویا به عنوان یک افزودنی مجاز خودداری کرد. اما در سال 2008 و زمانی که فرایند تصفیه به وسیله شرکت کوکاکولا توسعه یافت و ثبت شد، سازمان غذا و دارو عصاره این گیاه را در زمره افزودنی های مجاز قرار داد.

سازمان های نظارتی دنیای اعلام نموده اند مصرف عصاره استویا با خلوص بالا طبق مقادیر توصیه شده برای افراد خطری ندارد. آنها اندازه مجاز مصرف استویا را 4 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم وزن فرد در روز تعیین نموده اند. به عبارتی یک فرد 70 کیلوگرمی می تواند روزانه 280 میلی گرم عصاره استویا مصرف کند. این سازمان ها عبارت اند از: فائو (سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد)، سازمان بهداشت دنیای و سازمان غذا و داروی آمریکا.

براساس مطالعات استویوزید هیچ خاصیت سمی ندارد. این مطالعات گستره وسیعی از حیوانات آزمایشگاهی را در بر می گرفت. در اثر مصرف استویوزید در آنها هیچ گونه عوارض جانبی یا مسمومیت غذایی مشاهده نشد.

گلیکوزیدهای استویول موجود در استویا با معیارهای خلوصی که به وسیله کمیته مشترک متخصصین افزودنی هایی غذایی ایجاد شده، مطابقت دارد. درنتیجه مصرف شیرین نماینده های این گیاه برای مبتلایان به دیابت سالم و بی خطر است.

در بیشتر مطالعات علمی از عصاره استویا با خلوص بالا استفاده می گردد. عصاره های استویای خام که در مطالعات قدیمی استفاده می شده، می توانست موجب بروز تغییراتی در نتایج و اطلاعات حاصل بگردد.

می توان این گیاه را از بسیاری از مراکز فروش محصولات باغی تهیه کرد، در خانه پرورش داد و به روش های مختلفی مورداستفاده قرار داد؛ همان طور که برای قرن ها در سایر کشورها از آن استفاده می شده است.

تأیید فواید استویا برای سلامتی به مطالعات بیشتری احتیاج دارد. البته می توانید از سالم بودن آن اطمینان داشته باشید و از آن به عنوان جایگزین ایده آل شکر استفاده بکنید.

منبع: سایت چطور

منبع: راسخون