در چنگال کابوس، تپش زندگی در دوره کروناست - کتاب ارزان

از پروفایل ما وبلاگ حامد دیدن نمایید.

جان دوست تا به امروز 13 رمان، دفتر شعر، اثر ادبی و اثر تحقیقی را به زبان کردی و عربی به رشته تحریر درآورده که دو رمان او به زبان عربی است. چند رمان و اثر او از زبان کردی و یا عربی به زبان های گوناگون از جمله اسپانیایی و ایتالیایی ترجمه شده است. خوانندگان فارسی زبان تا به امروز فقط با یکی از رمان های عربی این نویسنده آشنا هستند. این اثر را که سه گام تا زندگی نام دارد، عظیم طهماسبی به فارسی برگردانده و مورد استقبال خوب خوانندگان قرار گرفته است.

فاروق نجم الدین درباره کتاب در چنگال کابوس، سی روز در محاصره کرونا، چنین شرح داد: این کتاب متاثر از حادثه شیوع و همه گیری کروناست، نویسنده، رمان نویسی است که با موقعیت عجیبی روبه رو شده و می داند سبک زندگی خودش و همه جهان را تغییر خواهد داد. بنابراین احساس می کند همه چیز را باید کنار بگذارد و روزنوشتی را بنگارد و هر چه می بیند را یادداشت کند، طبیعی است که این فرد با پیشینه رمان نویسی، می خواهد با همان سبک و سیاق کار کند.

این مترجم افزود: جان دوست، نویسنده اهل کوبانی و کردتبار است و حدود 20 سالی می شود در آلمان اقامت دارد. همه بخش های زندگی اش از کودکی تا مهاجرت و مواجهه اش با جامعه اروپایی، در نگارش این کتاب تاثیر گذار بوده است. او به هر مساله ای که برمی خورد، به واکاوی خود می پردازد، خاطراتی از کودکی اش به ذهنش می آید و یادداشت هایش آغاز می شود، اینگونه ما با وجوهی از کردهای کوبانی آشنا شویم، نکته هایی که خوانندگان چه عربی زبان و چه فارسی زبان کمتر با آن آشنا هستند.

در چنگال کابوس، یک اثر چند وجهی با سبک هایی گوناگون است

وی با اشاره به دیدگاه اجتماعی نویسنده در کتاب گفت: مسئله اصلی کتاب کروناست و جامعه ای که در آن حضور دارد، کتاب درباره سی روز نخست شیوع کروناست و نویسنده بارها تعجب می کند جامعه منظم و دقیق آلمان و فروشگاه های آن، نسبت به الکل و مواد شوینده و لوازم بهداشتی و مواد غذایی، واکنش های متفاوتی نسبت به گذشته دارند.

نجم الدین، در چنگال کابوس را حاصل نخستین مواجهه با کرونا دانست و افزود: این کتاب آغاز همه گیری را در نظر گرفته است، یعنی مواجهه نخست با این ویروس است. این تجربه زمانی است که همه را وحشت گرفته بود و این تجربه جالبی برای همه مردم جهان است.

وی این کتاب را دارای سه وجه متمایز دانست و ادامه داد: نخست مواجهه با کرونا داریم، وجه دوم از خود او و درباره جامعه کردها و مردم سوریه است که انعکاس آن خود به خود بر کار او چیره می شود، وجه سومی هم هست که در حوزه مسائل اجتماعی یا سیاسی جای می گیرد که آیا وسایل ارتباط جمعی در این زمینه نقشی بازی می کنند؟ و پاسخ می دهد که بله. او وارد موضع گیری اجتماعی و سیاسی هم می شود و می توانم بگویجان مایه رمانتیک و داستانی را در تک تک خاطرات او می بینید، این اثر یک خاطره نویسی و خود زندگی نامه است که مقاله یا جستارنویسی هم در آن راه دارد، خود او در اواخر نوشته اش از تداخل سبک ها شکایت می کند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا دیدگاه غربت که همیشه در آثار جان دوست وجود دارد، در این کار هم دیده می شود، گفت: بله به طور مشخص در برخی روزنوشت هایش، به این موضوع می پردازد. حتی از آب و هوای اروپا گلایه دارد و حتی در مصاحبه هایش هم این نگاه دارد، گاه از آب و هوا، گاه از غربت، گاه از متن جامعه گلایه دارد. زمانی که می گوید در جامعه اروپا مجبور به کار شده و حتی بیان این نکته که شرکت های اشتغال یابی، نوعی بردگی کشیدن را ترویج می کنند و حتی کتاب دیگری درباره این موضوع دارد.

نجم الدین افزود: در چنگال کابوس، با نگاه نویسنده به مطالبی در اعتراض به در چنگال زندگی بودن، تبدیل شده است، البته نگاه او مأیوسانه نیست، می خواهد این سوال را پاسخ بدهد که چگونه در چنگال زندگی، زیست کنیم و این فرایند را ادامه بدهیم. وجه دیگر این کتاب تپش زندگی است. این یک کتاب ساده است و مخاطب آن همین مخاطب عامی است که همان تجربه را داشته است اما نویسنده سعی کرده با عمق بیشتری وارد ماجرا شود و تجربه اش را با انتقال به دیگران، ماندگار کند.

نجم الدین درباره آثاری که در حوزه ادبیات عربی ترجمه کرده است، گفت: درباره ترجمه از دهه 80 آغاز کرده ام، در راس کارهایم دو اثر نمایشنامه از غسان کنفانی را ترجمه کردم که یکی در نام دارد و دیگری پلی به سوی ابدیت، خصوصا نمایشنامه در، کار عمیقی است و جنبه های انسان گرایانه دارد و از اسطوره های جهان عرب، به ویژه اسطوره شداد وام گرفته است. اکنون هم در صدد هستم که نمایشنامه دیگری را از او ترجمه کنم که به صورت مجموعه آثار نمایشی غسان کنفانی، منتشر شود.

وی درباره کتاب تولد یک اهریمن که درباره داعش است نیز گفت: این کتاب توسط یک ژورنالیست مشهور جهان عرب به نام عبدالباری عطوان، نوشته شده و حوزه ای سیاسی دارد، حوزه تخصصی خودم که جامعه شناسی خوانده ام، مقولات اجتماعی است و در این زمینه کتابی با عنوان جایگاه نقد در نهضت های تجددخواه جهان عرب با نگاهی به نظریه های مدرنیته و پسامدرنیته را انتشارات علمی و فرهنگی زیر چاپ دارم که دو سال از تحویل آن به ناشر می گذرد. این یک کتاب دانشگاهی است که درباره نظریه ها صحبت و استفاده از آن در بررسی های اجتماعی را بازگو می کند.

***

در بخش از کتاب در چنگال کابوس می خوانیم:

روز، به نیمه رسیده اما هنوز گیج و گنگم. هیچگاه این احساس را بدین گونه تجربه نکرده بودم. انگار کرۀ زمین از ساکنانش به کلی تهی شده و من تنهای تنها مانده ام. می گردم تا دستکم یک نفر را پیدا کنم و با او هم کلام شوم. می گردم و می گردم اما این خلأ تمامی ندارد. دارم فقط دور خودم می چرخم. اتفاقی سرنوشت ساز رخ داده. ریتم زندگی انگار به هم خورده. آن آواز همیشگی انگار از نت معمولی اش خارج می زند؛ آوازی که دم به دم بر سر زبان ها جاری بود و بشر به آن عادت کرده بود. زندگی ها ... جنگ ها ... زاد و ولدها و مسافرت ها ... همه و همه با همین آواز تنظیم شده بود. این ویروس ناشناخته اما یکباره از راه رسید و گویی یک کاسه رنگ به تابلوی زندگی بشر پاشید. حالا دیگر تمام اخبار جهان تحت تأثیر این ویروس قرار گرفته. به راستی نمی دانم که این رنگ آیا تابلو را به تمامی خواهد پوشاند و یا اینکه فقط لکه هایی زشت، اینجا و آنجای آن باقی خواهد گذاشت؟! کسی چه می داند. بسا که این افزودنی لعنتی بر زیبایی این تابلو بیافزاید!!

به هر روی اما آلاچیق ترس، به تدریج سایه هایش را بر چهره ها گسترده تر ساخته. چشم ها سوسو می زند. نگاه ها اصلاً شباهتی به نگاه های پیشین ندارد. رفت و آمد اتومبیل ها و جنب و جوش مردم در خیابان ها و مراکز خرید آشکارا تغییر کرده. ریتم زندگی انگار شتاب گرفته ... نه، خیلی تند شده... هر کس می خواهد کارش را شتابزده به انتها برساند و فوراً به خانه بازشود. گویی توفانی سهمگین در راه است و دیدبانان حوادث غیر مترقبه مرتباً توصیه می کنند که در منازلتان بمانید...