علائم هشداردهنده ای که هر خانمی باید به آن توجه کند - کتاب ارزان

به گزارش خبرنگاران؛ سرطان پستان عملکرد تقسیم سلولی در سلول های پستان را مختل می نماید و سلول های سرطانی پستان در فرد مبتلا بدون کنترل و بیش از حد تکثیر می شوند، اغلب سرطان پستان از مجرا ها (راستا انتقال شیر) یا لوبول (غده های شیری) پستان آغاز می گردد، سلول های سرطانی می توانند به وسیله رگ های خونی و راستا های لنفاوی به سمت بیرون از پستان حرکت نمایند و در بقیه بدن پخش شوند، در این حالت است که می گوییم متاستاز رخ داده است.

چند درصد زنان به سرطان پستان مبتلا می شوند؟

حسن رودگری عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و مدیر پژوهش سازمان نظام پزشکی کشور درباره سرطان پستان و شیوع آن در زنان اظهار کرد: سرطان پستان شایع ترین سرطان بانوان در دنیا است که تقریبا حدود بیست و پنج درصد از کل سرطان های رایج زنان را به خود اختصاص داده است. سرطان های شایع در بین زنان به ترتیب عبارتند از پستان، روده بزرگ، ریه و دهانه رحم که مجموعا نزدیک به 50 درصد از تمامی سرطان های زنان را تشکیل می دهند البته این آمار غربی است و در آن محاسبه سرطان های غیرملانومی پوست لحاظ نشده است، هرچند در شرق این آمار خیلی متفاوت نیست.

نقش ژنتیک و جهش ژنی در بروز سرطان پستان

وی درباره بروز سرطان پستان با سابقه ژنتیکی گفت: البته به یاد داشته باشیم که در حدود پنج تا 15 درصد و در برخی جوامع تا حتی درصد های بیشتری از سرطان های پستان زودهنگام از نوع ارثی است البته برای افرادی که در معرض چنین خطر ارثی هستند، با ارجاع به پزشکان متخصص ژنتیک بالینی می توان اندازه ریسک را برای فرد و یا نزدیکانش تخمین زد و حتی خطر بروز آن را با تمهیدات دارویی و یا جراحی کاهش داد و یا می توان با پیگیری های تخصصی لازم، سرطان را در مراحل ابتدایی شناسایی کرد تا امکان درمان موثر و حتی قطعی بیشتر گردد.

مدیر پژوهش سازمان نظام پزشکی کشور اظهار کرد: ژن های دخیل در بروز سرطان های ارثی پستان و از جمله دو ژن بسیار معروف یعنی BRCA1 و BRCA2 با تکنولوژی های تازه به راحتی قابل شناسایی بوده و این امکان در کشور ما نیز خوشبختانه فراهم شده است.

وی ادامه داد: وجود جهش های بیماری زا در این ژن ها می تواند تا 70 الی 80 درصد با سرطان های پستان در زنان و همینطور درصد بالایی از سرطان تخمدان در آن ها همراه باشد. البته این جهش ها با افزایش چشمگیر خطر سرطان پروستات (تا 7 برابر) و پستان (تا 8٪ ناقلین) در مردان نیز همراه است. ضمناً جهش در این دو ژن، خطر بروز انواع دیگری از سرطان ها همچون روده بزرگ، مری، معده، پانکراس، تیروئید، غدد لنفاوی و امثالهم را نیز در هر دو جنس به طرز قابل توجهی افزایش می دهد.

رودگری بیان نمود: جهش در ژن های دیگر همچون ATM، CHEK2، PTEN، TP53، PALB2، CDH1 نیز با احتمال افزایش سرطان پستان همراه هستند. مثلا جهش در ژن PALB2 با حدود 60٪ بروز سرطان پستان تا سن 70 سالگی در صورت وجود تاریخچه خانوادگی سرطان همراهند و یا ناقلین جهش در ژن PTEN با 25 تا 80 درصد (در برخی مطالعات) با سرطان پستان مواجهه می شوند.

مدیر پژوهش سازمان نظام پزشکی کشور اظهار کرد: در جهش TP53 انواع سرطان های دیگر همچون خون، استخوان و مغز نیز در کنار سرطان پستان (تا حدود 55 درصد در ناقلین تا سن 70 سالگی) در فرد یا بستگانش که ناقل باشند، افزایش می یابد. جهش در ژن CDH1 با حدود 52 درصد ریسک بروز سرطان پستان همراه است، هرچند سرطان معده در این افراد تا 80 درصد امکان بروز دارد.

وی تاکید نمود: بنابرین در موارد شک به احتمال ارثی بودن سرطان برترین کار ارجاع بیمار به پزشکان متخصص ژنتیک است که با تخمین ریسک و روش های پیگیری موضوع آشنا می باشند. این پزشکان در برخی دانشگاه های کشور مستقر هستند.

علل ابتلا به سرطان پستان چیست؟

مدیر پژوهش سازمان نظام پزشکی کشور با اشاره به عوامل ابتلا به سرطان پستان بیان نمود: به طور کلی مهمترین عوامل موثر بر شیوع سرطان پستان (اکتسابی و حتی ارثی) عبارت از سبک زندگی، تغذیه، اندازه تحرک و ورزش، زمان آغاز اولین عادت ماهیانه، تعداد فرزند، مجموع مدت شیردهی، سابقه عفونت پستان، مصرف دارو های هورمونی، زمینه ارثی و برخی عوامل جزیی دیگر، می باشند. این عوامل می توانند خطر بروز سرطان را زیاد و یا کم نمایند.

رودگری توضیح داد: لذا با هوشیاری و آگاهی از علائم شایع سرطان پستان و حساس بودن نسبت به وقوع انواع سرطان در خانواده (چه مرد و چه زن) به شناسایی زودهنگام سرطان پستان یاری نموده و بعلاوه می تواند منجر به افزایش امید به درمان گردد. به یاد داشته باشیم سن پایین به هنگام ابتلا (به خصوص زیر 40 سال) و یا تعدد وجود سرطان پستان، تخمدان، پروستات و ... در یک خانواده از عواملی هستند که باید برای ارجاع بیمار به پزشکان متخصص ژنتیک به آن ها توجه نمود. مسلما چنین مراجعه به هنگام و درست می تواند سرنوشت بیمار و یا بستگانش را تغییر دهد.

علائم سرطان پستان و راه های تشخیص

سرطان پستان در برخی افراد بدون علامت ظاهر می گردد و گاهی علائم مختلفی دارد که در افراد مختلف فرق دارد. وجود داشتن علامت های زیر لزوماً به معنی این نیست که به این بیماری مبتلا شده ایم، اما با تماشا این علائم کلی، می توانیم به این بیماری شک کنیم و به پزشک مراجعه کنیم:

ایجاد شدن برجستگی یا اجزای توده مانند در پستان یا حفره زیر بغل

تورم بخشی از پستان یا ضخیم شدن پوست آن

پرتقالی شدن پوست پستان

درد نوک پستان یا کشیده شدن نوک پستان به سمت داخل

قرمز یا پوست پوست شدن نوک پستان

ترشح هر نوع ماده ای غیر از شیر از نوک پستان (مثل خون)

هرگونه تغییر در شکل پستان یا حس درد

توده هایی که در پستان به وجود می آیند، همه سرطانی نیستند. گاهی این توده ها کیست هایی کوچک پر از مایع هستند و در بیشتر موارد به دلایل دیگری غیر از سرطان ایجاد می شوند. با عنوان مثال کیست ها و شرایط فیبروکیستیک پستان، دو عامل بسیار شایع هستند. شرایط فیبروکیستیک تغییراتی در پستان ایجاد می نماید که ممکن است همراه با درد، سوزش و ایجاد شدن یک توده پستانی باشد.

برای درمان سرطان پستان باید چه کنیم؟

وقتی علائم را در خودمان تشخیص دادیم، باید به پزشک متخصص مراجعه کنیم. اگر پزشک تشخیص دهد که به سرطان پستان مبتلا هستیم، دوره درمان را آغاز می نماید. انتخاب شیوه درمان بستگی به نوع سرطان و اندازه پیش روی آن دارد. هر چه زودتر این بیماری را تشخیص دهیم (در مراحل اولیه) درمان آن راحت تر می گردد. برای درمان سرطان شیوه های مختلفی وجود دارد از جمله:

جراحی: یکی از شیوه های درمان سرطان پستان، جراحی برای برداشتن توده سرطانی است.

شیمی درمانی: در شیمی درمانی، با استفاده از دارو های خوراکی و تزریقی سعی می نمایند سلول های سرطانی را بکشند و توده سرطانی را کوچک تر نمایند.

هورمون درمانی: یکی دیگر از شیوه ها این است که نگذاریم هورمون های زنانه که برای سلول ها ضروری است، به سلول های سرطانی برسند.

زیست درمانی یا درمان بیولوژیک: در این شیوه درمانی سعی می نمایند سیستم ایمنی فرد را قوی نمایند تا بتواند به سرطان غلبه کند.

پرتودرمانی: کشتن سلول های سرطانی به وسیله پرتو هایی مثل اشعه ایکس